Krętorogie, pustorożce, wołowate

Bos taurus

Bydło domowe to udomowiony duży ssak z rodziny krętorogich, którego przodkiem był tur. Wśród bydła domowego można wyróżnić wiele ras. Ubarwienie bydła domowego jest różne: płowe, czarne, rude, kawowe, białe, łaciate. Krowy mleczne mają mocno rozbudowaną ty

Capra hircus

Koza domowa to domowe zwierzę należącym do rodziny krętorogich. Przodkiem kozy domowej jest koza bezoarowa. Szacuje się, że koza została udomowiona jeszcze przed rozwojem rolnictwa w okresie neolitu na Bliskim Wschodzie. Samiec kozy nazywany jest capem.

Rupicapra rupicapra

Kozica to rodzimy ssak z rodziny krętorogich, którego można spotkać w Tatrach. Nogi przystosowane do poruszania się po stromych skałach, pod kopytami znajdują się elastyczne, wgłębione zgrubienia.

Ovis musimon

Muflon to gatunek ssaka z rodziny krętorogich blisko spokrewniony z owcą. Samce mają długie, ślimakowo zakręcone rogi. Aklimatyzował się w wielu okolicach Europy, w tym w Polsce (Sudety i Góry Świętokrzyskie), gdzie wprowadzono go w 1902 roku.

Ovis aries

Owca to zwierzę domowe z rodziny krętorogich, pochodzące od owcy dzikiej. Uzyskano wiele ras. Hodowane na całym świecie. Udomowienie owcy nastąpiło około 6-8 tysięcy lat p.n.e. w zachodniej Azji. Początkowo hodowano owce dla mięsa i skóry

Bos primigenius

Tur (Bos primigenius) to wymarły gatunek ssaka z rodziny krętorogich. Tur jest przodkiem bydła domowego. Barwa sierści ciemnobrunatna. Wzdłuż grzbietu biegła jaśniejsza linia. Jaśniejsze włosy znajdowały się też na wierzchu głowy.

Bison bonasus

Żubr jest największym europejskim ssakiem żyjącym dziko. Jest blisko spokrewniony z amerykańskim bizonem. Przed pierwszą wojną światową żubry żyły tylko w Puszczy Białowieskiej.

Addax nasomaculatus

Adaks jest ssakiem z rodziny krętorogich o jasnej sierści, zamieszkujący Saharę. Ma piękne, długie, kręcone rogi. Poruszanie się po piasku ułatwiają mu spłaszczone, szeroko rozstawione racice.

Bubalus depressicornis

Anoa, zwany także bawołkiem to płochliwy i agresywny ssak z rodziny krętorogich z Celebes. Ogon długi, poroże stożkowate, skierowane ku tyłowi dorasta do 30 cm długości.

♂

Antilope cervicapra

Antylopa indyjska to antylopa z rodziny krętorogich pochodząca z otwartych terenów Półwyspu Indyjskiego. Samce mają piękne, masywne, świdrowate rogi, mające nawet 5 skrętów.

Raphicerus melanotis

Antylopik przylądkowy (Raphicerus melanotis) to gatunek ssaka parzystokopytnego z rodziny krętorogich, zaliczany do antylop. Dawna nazwa tego ssaka to grysbok.

Hippotragus niger

Antylopowiec szablorogi (Hippotragus niger) to gatunek ssaka parzystokopytnego z rodziny krętorogich. Samiec ma czarne umaszczenie z białym spodem i plamami na głowie. Rogi są długie, wygięte do tyłu.

Bubalus arnee

Arni azjatycki, bawół indyjski, bawół azjatycki, to potężny ssak z długimi rogami, pochodzący z Indii. Arni ma najdłuższe rogi na świecie spośród dzikich zwierząt. Owłosienie krótkie w kolorze czar

Ammotragus lervia

Arui, zwana owcą grzywiastą, to ssak z rodziny krętorogich o piaskowym ubarwieniu, spokrewniony z kozami oraz owcami. Żyje w niewielkich stadach lub samotnie.

Bos javanicus

Banteng, przypominający bydło domowe ssak z rodziny krętorogich o ciemnym ubarwieniu, dolna część nóg jest biała. Aktywny nocą. Bardzo płochliwy i dziki.

Alcelaphus buselaphus

Bawolec to afrykańska antylopa dość dużych rozmiarów, niegdyś obecna na powierzchni całej Afryki i Półwyspu Arabskiego. Żyje w małych stadach do 20 osobników.

Syncerus caffer

Bawół afrykański to masywny i niebezpieczny ssak z rodziny krętorogich, żyjący w Afryce. Ubarwienie ciała od brunatnego do czarnego. Ma długą sierść, im bawół starszy, tym sierść rzadsza.

Bison bison

Bizon to spokrewniony z żubrem amerykański ssak z rodziny krętorogich. Był bliski wyginięcia. Przyrodnikom udało się uratować gatunek. Futro ma brunatne, gęstsze i ciemniejsze na przednich nogach, kłębie, karku oraz głowie.

Tragelaphus eurycerus

Bongo to afrykańska antylopa, która żyje w afryce równikowej. Ma charakterystyczne białe paski po bokach ciała. Wzdłuż grzbietu przebiega grzywa. Ubarwienie samic jest jaśniejsze. Rogi występują u samców i samic.

Tragelaphus scriptus

Buszbok to średniej wielkości afrykański ssak z rodziny krętorogich, zamieszkujący dżunglę. Ciało pokryte rudawą sierścią u samic, u samców brązową lub czarną. Na podgardlu i bokach ciała jasne plamki.

Madoqua kirkii

Dikdikk sawannowy to gatunek antylopy z rodziny krętorogich. To bardzo mała i delikatna antylopa o dużych oczach i wydłużonym pysku. Samiec posiada pojedyncze, krótkie rogi.

Cephalophus natalensis

Dujker czerwony (Cephalophus natalensis) to gatunek ssaka z rodziny krętorogich. Ubarwienie rude, jaśniejsze od spodu. Na głowie krótkie rogi, skierowane ku tyłowi.

Tragelaphus oryx

Eland zwyczajny (kanna, oreas) to ssak z rodziny krętorogich, należący do antylop. Występuje wiele podgatunków elanda. Ciało pokryte brunatno-rudą sierścią, na bokach występują poprzeczne, białe paski. Rogi lekko skręcone wokół własnej osi.

♂

Bos gaurus

Gaur to ssak z rodziny krętorogich. Ma masywne ciało pokryte krótką, czarno-brunatną sierścią. Nogi od połowy w dół są białe. Żyje w Indiach. Zarówno samiec i samica mają masywne, zakrzywione ku górze i ku sobie rogi.

Gazella dorcas

Gazela dorkas to afrykański gatunek ssaka z rodziny krętorogich. Ciało jest smukłe, pokryte brązową sierścią, od strony brzusznej białą, wyraźnie odciętą. Rogi występują u samców i samic. Mają kształt wygiętej liry.

Nanger granti

Gazela masajska, gazela Granta (Nanger granti) to gatunek ssaka z rodziny krętorogich. Wierzch jasnobrązowy, spód biały. Przez oczy biegnie ciemna pręga. Rogi długie na 75 cm, ostro zakończone.

Nanger dama

Gazelka płocha (Nanger dama) to gatunek ssaka parzystokopytnego z rodziny krętorogich. Dawna nazwa tego gatuku to mhor. Preferuje tereny pustynne i stepy.

Litocranius walleri

Gerenuk to Ssak z rodziny krętorogich zaliczana do gazel o pięknej, smukłej sylwetce. Pochodzi z Afryki. Aktywny w dzień. Żyje samotnie lub w małych grupach.

Connochaetes taurinus albojubatus

Gnu białobrode to afrykańska antylopa blisko spokrewniona z gnu pręgowanym. Od gnu pręgowanego różni się występowaniem białych włosów na brodzie i podgardlu. Jest to najliczniejsza antylopa afrykańska.

Connochaetes gnou

Gnu brunatne (Connochaetes gnou) to gatunek ssaka z rodziny krętorogich. U tej antylopy rogi zakrzywiają się ku dołowi i do przodu, a następnie w górę. U starych samców nasada rogów pokrywa większość tylnej części głowy.

Connochaetes taurinus

Gnu pręgowane, zwane także gnu pasiastym, antylopa afrykańska. Tworzy ogromne stada. Sierść ma kolor srebrzysto-biały. Na szyi i na bokach tułowia występują ciemne pręgi. Ma brodę i grzywę z dłuższego włosia w kolorze ciemnobrunatnym.

Bos grunniensis

Jak to ssak z rodziny krętorogich o masywnym ciele, krótkich nogach. Jest odporny na mróz i unika ciepła. Jest zwierzęciem udomowionym, ale występuje także w stanie dzikim. Jak został udomowiony w Tybecie w pierwszym tysiącleciu naszej ery.

Kobus leche

Kob moczarowy, kob liczi (Kobus leche) to ssak z rodziny krętorogich, zaliczany do antylop. Sierść brunatna, spód jasny. Wokół oczu jasna otoczka. Rogi lekko lirowate.

Kobus ellipsiprymnus

Kob śniady to afrykańska antylopa, tworząca wiele podgatunków z odrębnymi nazwami. Ciało pokryte ciemnobrunatną lub oliwkową sierścią. Na pysku, szyi i zadzie występują białe plamy.

Capra aegagrus

Koza bezoarowa (Capra aegagrus) to gatunek ssaka z rodziny krętorogich. To przodek kozy domowej. Rogi obecne u obu płci, ale u samców bardzo okazałe, osiągające długość nawet 150 cm. Są zagięte ku tyłowi.

Oreamnos americanus

Kozioł śnieżny, zwany też kozą śnieżną, to spokrewniony z kozicą gatunek ssaka z rodziny krętorogich o białej lub żółtobiałej sierści. Zarówno samiec jak i samica nosi lekko zakrzywione ku tyłowi rogi o długości 25 cm.

Oreotragus oreotragus

Koziołek skalny to afrykański ssak z rodziny krętorogich, zaliczany do antylop, podobny nico do kozicy. Ma rogi, osiągające długość 7,5-15 cm, które występują głównie u samców. Ma prawie pionowe racice. Koziołek stąpa na ich wierzchołkach.

Capra ibex

Koziorożec alpejski (Capra ibex) to gatunek ssaka z rodziny krętorogich. Latem futro brązowawe z rudym odcieniem. W zimie futro nieco żółknie i szarzeje. U samców rogi są wygięte, szablaste, o długości jednego metra.

♂

Capra nubiana

Koziorożec nubijski (Capra nubiana) to gatunek ssaka z rodziny krętorogich. Ma imponujące rogi. Ich długość wynosi u samców maksymalnie 120 cm. Ubarwienie brązowe, na grzbiecie samców widoczna ciemna pręga.

Capra pyrenaica

Koziorożec pirenejski (Capra pyrenaica) to gatunek ssaka z rodziny krętorogich. sierść szarobrązowa, spód biały lub kremowy. Rogi mają zarówno samiec jak i samica, ale u samców są one większe, dorastające do 90 cm.

Capra sibirica

Koziorożec syberyjski to największy z koziorożców. Wzdłuż grzbietu przebiega ciemna pręga. Rogi u samców są masywne, osiągają długość 140 cm. Poroże u samic jest krótsze i mniej masywne.

Tragelaphus strepsiceros

Kudu wielkie to ssak z rodziny krętorogich zaliczany do antylop. Samce posiadają okazałe, śrubowato skręcone rogi. Żyje w Afryce. Ciało ubarwione jest szaro-brunatnie, na ciele po bokach wyraźne pionowe, białe paski.

Capra falconeri

Markur, zwany też kozą śruborogą to azjatycki ssak posiadający piękne, okazałe, mocno skręcone i długie rogi. Sierść szara zimą, latem rudawa, jest dłuższa na grzbiecie i brodzie.

Pseudois nayaur

Nahur, zwany też bharalem lub niebieską owcą, to ssak z rodziny krętorogich spokrewniony z owcami i kozami. Żyje w Himalajach. Żyje w stadach po kilkanaście sztuk. Czasem stada mają liczebność kilkuset osobników.

♂

Tragelaphus buxtoni

Niala górska (Tragelaphus buxtoni) to mało znany przedstawiciel krętorogich, zaliczany do antylop. Ubarwienie brązowawe, szarawe. Po bokach ciała widoczne białe pręgi. Białe plamy występują na szyi, nogach, między oczami.

Tragelaphus angasii

Niala grzywiasta to afrykańska antylopa, ssak z rodziny krętorogich Na ciele zarówno samców jak i samic występują pionowe białe pręgi. U samców występują rogi, zakrzywione do tyłu, osiągające długość 80 cm.

Boselaphus tragocamelus

Nilgau to największa antylopa azjatycka. Na głowie samców znajdują sie krótkie rogi. Samice są mniejsze od samców. Jest szkodnikiem plantacji trzciny cukrowej.

Oryx dammah

Oryks szablorogi to afrykańska antylopa, ssak z rodziny krętorogich. Gatunek jest objęty programem ochrony i hodowli ginących gatunków. Doskonale przystosowany do zmiennych temperatur i braku wody.

Ovis aries jakobs

Owca czteroroga to rasa owiec, która została wyodrębniona w XVIII wieku jako owce parkowe. Górne rogi są większe, są rogami właściwymi. Samce są większe od samic.

Ovibos moschatus

Piżmowół, zwany też wołem piżmowym, to potężny ssak z rodziny krętorogich o krępym ciele i długim, ciepłym futrze. W epoce lodowcowej był pospolity w całej Europie i na Syberii.

Damaliscus pygargus

Sasebi przylądkowy (Damaliscus pygargus) to gatunek ssaka z rodziny wołowatych, zaliczany do bawolców. Ubarwienie brązowe, ciemne z białym lustrem, plamami na głowie, spodem i częścią nóg.

Damaliscus lunatus

Sasebi właściwy, sassebi (Damaliscus lunatus) to gatunek ssaka z rodziny krętorogich, zaliczany do bawolców. Sierść krótka, ciemnobrunatna. Na końcu ogona kita z ciemnych włosów. Część przednia pyska jest ciemna.

Capricornis sumatraensis

Serau to spokrewniony z kozicą ssak azjatycki z rodziny krętorogich. Ciało pokryte jest krótką, ciemną sierścią, nogi od połowy w dół i podgardle brązowe, wzdłuż grzbietu przebiega ciemna smuga.

Capricornis milneedwardsii

Serau chiński (Capricornis milneedwardsii) to gatunek ssaka z rodziny krętorogich. Ciało pokryte jest krótką, ciemną sierścią, nogi od połowy w dół i podgardle brązowe, wzdłuż grzbietu przebiega ciemna smuga.

Capricornis crispus

Serau kędzierzawy (Capricornis crispus) to gatunek ssaka z rodziny krętorogich. Rogi krótkie, ostro zakończone. Ubarwienie szaro-brunatno-białawe, sierść kędzierzawa.

Tragelaphus spekii

Sitatunga to antylopa z rodziny krętorogich o ciemnym, brunatnoszarym ubarwieniu z jasnymi plamami na podgardlu i białymi pręgami na ciele. Dobrze pływa. Żeruje w nocy.

Antidorcas marsupialis

Skocznik antylopi (Antidorcas marsupialis) to gatunek ssaka z rodziny krętorogich, zaliczany do gazeli. Dawna nazwa skocznika to szpringbok lub antylopa skoczek. Wierzch płowy, spód biały, odcięty na bokach ciemnym pasem.

Saiga tatarica

Suhak, sajga (Saiga tatarica) to gatunek azjatyckiej antylopy o gęstym futrze w kolorze żółtoszarym, jaśniejszym od spodu. Na głowie znajdują się charakterystyczne, ostre i wygięte lekko rogi.

Budorcas taxicolor

Takin to ssak z rodziny krętorogich, krewniak piżmowołu o masywnej budowie ciała. Na wolności żyje tylko kilkaset sztuk. Zarówno samiec jak i samica ma rogi o długości do 63 cm. Ma silnie rozwinięte racice boczne. Ubarwienie od żółtobiałego do brązowoszare

Hemitragus jemlahicus

Tar himalajski (Hemitragus jemlahicus) to ssak z rodziny krętorogich. Samiec jest większy od samicy. Futro brunatne, długie i gęste. Wokół szyi tworzy się charakterystyczna grzywa.

Bos indicus

Zebu jest formą bydła domowego. W okolicach kłębu charakterystyczny garb. Jest odporne na choroby i dobrze znosi klimat podzwrotnikowy. Istnieje 30 ras zebu.